نگاهي به آموزش علوم قرآني در دانشگاه‌ها
آموزش قرآن را خداي متعال آغاز کرد: «الرحمن علم القرآن»، رسول خدا بدان همت گماشت:
«يتلوا عليهم آياته و يزکيهم و يعلمهم الکتاب و الحکمه» و در سيره جانشينان و پيروان او امتداد و گستر‌ش يافت تا آن‌جا که رسم مسلماني و شاخص اصلي نظام تعليم و تربيت در تمدن اسلامي شد. در ايران نيز درطول قرن‌هاي پي در پي سوادآموزي با يادگيري خواندن مصحف شريف انجام مي‌شد بنابراين همه کساني که به وادي علم قدم مي‌گذاشتند و به کسب دانش‌هاي روز مي‌پرداختند ابتدا با کلام وحي آشنا مي‌شدند. اما با تأسيس نظام تعليم و تربيت دولتي در زمان رضاخان و عزم حکومت بر تعطيلي مکتب خانه‌ها، فرزندان ايران به نظام آموزشي وارد شدند که در حقيقت فارسي شده نظام تعليم و تربيت دنياي غرب بود که نتيجه‌اي جز کمرنگ شدن تعليمات ديني و قرآني در متون درسي نداشت، اما با پيروزي انقلاب اسلامي و به دنبال آن تأسيس دانشگاه‌ها و دانشکده‌هاي علوم قرآني باب آشنايي عميق‌تر مردم با قرآن کريم گشوده شد. تشريح وضعيت آموزش علوم قرآني در نظام دانشگاهي کشور موضوع صحبت ما با دکتر چمران معاون دانشگاه علوم و معارف قرآني و دکتر طالب‌تاش معاون پژوهشکده قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامي است. معرفي دانشگاه‌ها و دانشکده‌هاي علوم قرآني اولين موضوع مورد بحث ما با دکتر طالب‌تاش است. به گفته وي پس از پيروزي انقلاب اسلامي آموزش علوم قرآني در دانشگاه‌ها و دانشکده‌هاي مختلفي در کشور آغاز شد به نحوي که هم اينک مراکز آموزشي علوم قرآني در سطح کشور روز به روز در حال افزايش است. وي اضافه کرد: «در حال حاضر دانشگاه‌هاي مختلفي از جمله دانشگاه علوم و معارف قرآني دانشگاه تهران، مشهد، اهواز، اصفهان و قم و دانشگاه مذاهب اسلامي و دانشگاه علوم و قرآن رضوي هر يک يا به طور تخصصي و يا با ايجاد رشته‌هاي علوم قرآني به تربيت متخصصان علوم قرآني در رشته‌هاي مختلف اقدام کرده‌اند.» وي اضافه کرد: «علاوه بر اين‌ها در حال حاضر در کشور ما دانشکده‌هاي متعدد علوم قرآني در شهرهاي مختلف تأسيس شده است. هم چنين حدود 10 دانشکده علوم قرآن و حديث نيز در دانشگاه‌هاي آزاد اسلامي تأسيس شده است که در استان‌هاي مختلف مانند فارس، اصفهان، آذربايجان، تهران، قم و ... اقدام به پذيرش دانشجو مي‌کنند.» وي خاطر نشان کرد: «هم اکنون پذيرش دانشجو در رشته‌هاي علوم قرآني در مقطع کارشناسي، کارشناسي ارشد و بعضا دکتري در دانشگاه‌ها و دانشکده‌هاي علوم قرآني انجام مي‌شود.» دکتر چمران معاون دانشگاه علوم و معارف قرآني نيز با بيان اين که هم اکنون حدود 14 دانشکده علوم قرآني در 14 شهر کشور از جمله در شهرهاي تهران، قم، آمل، بجنورد، مشهد، خوي، مراغه، شاهرود، شيراز، ميبد، ملاير، کرمانشاه، زاهدان و زابل به عنوان دانشکده‌هاي زيرمجموعه دانشگاه علوم و معارف قرآني مشغول فعاليت هستند، تصريح مي‌کند: «7 دانشکده جديد نيز در سال جاري در شهرهاي خرم‌آباد، خمين، سبزوار، ايلام، تربت‌جام، اصفهان و دامغان ايجاد مي‌شود که به اين ترتيب تعداد دانشکده‌هاي علوم قرآني به 21 دانشکده مي‌رسد.» وي با بيان اين‌که دانشگاه علوم و معارف قرآني تنها دانشکده تخصصي قرآن در کشور است، تصريح مي‌کند: «البته دانشگاه‌هاي ديگري نيز در سطح کشور و در زمينه علوم قرآني اقدام به پذيرش دانشجو مي‌کنند اما فعاليت آن‌ها در اين زمينه تنها معطوف به راه‌اندازي برخي رشته‌هاي علوم قرآني است.» وي با بيان اين‌که پذيرش دانشجوي علوم قرآني در حال حاضر در رشته‌هاي تربيت معلم قرآن مجيد، علوم قرآني، تفسير قرآن کريم، علوم و فنون، تلاوت و کتابت قرآن مجيد و ... انجام مي‌شود، خاطرنشان کرد: «علاوه بر اين ايجاد 15 رشته جديد علوم قرآني نيز در دستور کار قرار گرفته که در صورت تأييد و صدور مجوز از سوي وزارت علوم اين رشته‌ها نيز از بهمن ماه امسال به رشته‌هاي دانشگاهي علوم قرآني اضافه مي‌شود.» وي اضافه کرد: «اين رشته‌ها، رشته‌هاي ميان رشته‌اي مانند رشته قرآن و مديريت، قرآن و مشاوره، قرآن و امورتربيتي، قرآن و مسائل اجتماعي نظير روانشناسي، فقه، حقوق و... است که اين‌ها مي‌تواند در بسياري از زمينه‌ها کمبودهاي جامعه را برطرف کند. به گفته دکتر چمران، نحوه پذيرش دانشجو در رشته‌هاي علوم قرآني هم اينک از طريق کنکور سراسري انجام مي‌شود و داوطلبان پس از طي مراحل آزمون در صورت پذيرش وارد دانشگاه‌ها مي‌شوند.» وي اضافه کرد: «خوش‌بختانه ما در بحث علوم قرآني، علاوه بر مقاطع کارشناسي در مقاطع کارشناسي ارشد نيز دانشجو مي‌پذيريم به نحوي که در مقطع کارشناسي ارشد نيز داوطلبان با شرکت در آزمون سراسري مي‌توانند در اين مقطع به تحصيل ادامه دهند.» وي تعداد فارغ‌التحصيلان دانشکده‌هاي علوم قرآني کشورها را حدود 8 هزار نفر عنوان کرد و افزود: «در حال حاضر حدود سه هزار دانشجو در دانشکده‌هاي علوم قرآني مشغول به تحصيل هستند.» وي با تأکيد بر اين که تعداد دانشگاه‌ها و دانشکده‌هاي علوم قرآني در کشورها در حد مورد انتظار نيست تصريح کرد: «در حال حاضر اين انتقاد به دولت و وزارت علوم وارد است که تعداد دانشگاه‌ها و دانشکده‌هاي علوم قرآني موجود در شأن کشورهاي مسلماني مانند ايران نيست و سيستم آموزشي عالي ما از اين حيث بايد بيش از اين‌ها تقويت شود.» وي هم‌چنين با اشاره به مشکلات پيش روي فارغ‌التحصيلان علوم قرآني در کشور تصريح کرد: «در حالي که آموزش و پرورش نياز شديد به معلمان قرآني دارد و کمبود آن کاملا محسوس است اما متأسفانه آموزش و پرورش چندان از فارغ‌التحصيلان ما به دليل مشکلات بودجه‌اي استفاده نمي‌کند.»
قرآن ! من شرمنده توام اگر از تو آواز مرگی ساخته ام که هر وقت در کوچه مان آوازت بلند می شود همه از هم می پرسند " چه کس مرده است؟ "